Op deze netwerkbijeenkomst kwamen vanuit zeer uiteenlopende achtergrond mensen uit Utrecht bij elkaar: stedenbouwkundigen, architecten, mensen uit de permacultuur en volkstuinen, biologische winkels, woningbouwcoöperaties, enzovoorts. Dat gebeurde in De Moestuin; een biologische tuin met zorg voor de natuur, maar vooral ook voor mensen. Tijdens dit event werd gebrainstormd over verschillende thema’s rond stadslandbouw in Utrecht, zoals netweken, financieren en openbare ruimte. Ook was er volop ruimte om elkaar te voeden in kennis en praktijkervaring.
In een compacte stad als Utrecht is ruimte vaak de beperkende factor. Toch blijken er mogelijkheden, bijvoorbeeld op tijdelijk leegkomende terreinen van woningbouwcoöperaties of op daken. Op een stadslandbouwkaart konden deelnemers potentiële locaties plaatsen. Knelpunten zijn vervuilde grond, vandalisme en verantwoordelijkheid. Tijdens het event zijn hiervoor praktische oplossingen aangedragen. Inspiratie en praktische kennis voor stadlandbouw kan gevonden worden bij de 12 bestaande volkstuinenparken in Utrecht. De rol van kinderen is essentieel; door hen kennis te laten maken met voedselproductie krijg je vanzelf ook de ouders mee. Stadslandbouw is daarom vooral een sociaal en educatief gebeuren. De werkelijke meerwaarde van voedselproductie is vooralsnog beperkt.
Naast de aanwezigheid van wethouder Mirjam de Rijk (o.a. met duurzaamheid) was de bijdrage van mensen uit Detroit bijzonder. Deze stad was ooit de vijfde stad van de USA, maar is na 1960, toen de auto-industrie instortte, teruggevallen tot een uitgestrekt dorp met nog maar een derde van de bevolking. Het enorme aanbod aan lege terreinen en gebouwen wordt benut voor de teelt van groenten en fruit en het houden van (klein)vee. Zo ontstaat een gemeenschap van stadsboeren en kunstenaars die zichzelf staande weet te houden in een bar economisch klimaat. Weer zijn de VS als ware pioniers een voorbeeld voor Europa. Aansluitend werden in het kader van de Dag van de Architectuur films vertoond over stadslandbouw in o.a. Detroit: Wild City en Garden Stories.
De National Trust publiceerde onlangs het rapport Natural Childhood. Hierin wordt duidelijk dat kinderen steeds minder buiten komen. Lekker buiten spelen, spelerderwijs de natuur verkennen, is er niet meer bij. Een onrustbarende ontwikkeling, want wie de natuur niet leert kennen, haar niet in zijn armen sluit, zal haar later niet beschermen. Een aantal jaren geleden publiceerde Richard Louv al de bestseller Last child in the woods. Kortom: ouders, opvoeders, scholen: zorg dat ze buiten komen ! Aan de natuurbeschermende organisaties zal het niet liggen; zij hebben hun programma’s klaar.
In de aflevering Groen Goud (vpro/tegenlicht) is een indrukwekkende documentaire te zien over het herstellen van grootschalig aangetaste ecosystemen. Voorbeelden zijn het lössplateau in China en de halfwoestijn van Jordanië. Al meer dan 15 jaar is ecoloog en cameraman John D. Liu bezig met zijn wereldwijde missie om woestijnen te vergroenen en biodiversiteit te herstellen. ‘Als wij in staat zijn ecosystemen te herstellen, waarom doen we dat dan niet ?’ aldus Liu.
Wethouder Mirjam de Rijk van Economische Zaken van de gemeente Utrecht heeft op 30 januari het vernieuwde Wijk in Bedrijf aan de Vleutenseweg geopend. Wijk in Bedrijf biedt vergader- en werkruimtes voor zelfstandige professionals (zp’ers).
In Wijk in Bedrijf zijn een trainingsruimte, 2 spreekkamers en ongeveer 20 bureauplekken, allemaal gratis te gebruiken door zp’ers. Het doel is dat de organisatie zich over een jaar zelf kan bedruipen.
Utrecht telt 17.000 zp’ers, zo’n 10 procent van de beroepsbevolking. Wijk in Bedrijf Utrecht maakt deel uit van het programma Wijkeconomie en kleinschalig Ondernemerschap van de gemeente Utrecht. Doel is kleinschalig ondernemerschap in alle wijken van Utrecht te stimuleren.
Op 26 januari organiseerde Netwerk Historisch Cultuurlandschap een themamiddag over Vloeiweidensystemen. Tijdens deze middag werd het boek Stromend Landschap gepresenteerd. Het boek beschrijft de vergeten waterstaatsgeschiedenis van hoog Nederland. Al sinds de middeleeuwen bevloeiden boeren hun weidegronden daar met beekwater, om de opbrengst te vergroten. Dit gebeurde door de aanleg van vernuftige watersystemen. Toen de kunstmest zijn intrede deed, kwam er een eind aan de praktijk van het bevloeien. Stromend Landschap beschrijft de restanten van deze ingenieuze bevloeiingsstelsels: bekkens, sprengen, flanksloten, kanaaltjes, opvangsloten, overlaten, spaarbekken enzovoorts. Beken die op het eerste gezicht heel natuurlijk ogen, blijken in werkelijkheid transportleidingen voor basenrijk mineraalwater. De auteurs nodigen uit om met behulp van een veldgids zelf op onderzoek uit te gaan.
Baaijens, G.J., E. Brinckmann, P.L. Dauvellier en P.C. van der Molen (2012) Stromend Landschap. Vloeiweidenstelsels in Nederland. KNNV Uitgeverij. € 29,95
In aanvulling op het boek Stromend landschap onderhouden de auteurs een speciale website www.stromendlandschap.nl met foto’s, figuren, gebiedsrapporten en nog veel meer achtergrondinformatie.
Bijen zijn van cruciaal belang voor de mens. De landbouw is ook voor een belangrijk deel aangewezen op bestuivers. De bekendste bestuivers zijn de honingbij en de hommel die samen tussen de 80 en 90% van alle bestuiving in de landbouw verzorgen. Volgens De combinatie van achteruitgang van biotopen en een eenzijdig voedselaanbod en nestgelegenheid, ziekteverwekkers, bestrijdingsmiddelen, is er de oorzaak van dat de vitaliteit van de bijen(volken) achteruit gaat. Het gaat dan om alle bijensoorten, zowel de wilde bijen als de honingbij en mogelijk ook hommelsoorten.
Bescherming van natuur en landschap is noodzakelijk om de bijen te behouden als essentieel onderdeel van de natuurlijke kringloop. En, laten we wel wezen; de huidige situatie is het resultaat van een samenhangend stelsel van bijonvriendelijk handelen.
In 2012 willen we het tij keren. Het hele jaar is er op gericht de ernst van de situatie duidelijk te maken en daarbij aan te geven hoe men kan meehelpen. Kijk op www.jaarvandebij.nl om te zien hoe je als particulier, ondernemer of als overheid kunt bijdragen.
Tijdens het Jaarcongres van het TelewerkForum in Utrecht reikte Willem de Jager, directeur Stichting TelewerkForum / HNW, de prijzen uit aan de winnende organisaties: Gemeente Heemstede en Deelstoel 2011.
De TelewerkJaarprijs ging naar de Gemeente Heemstede. De jury is van mening dat deze gemeente niet alleen een voorbeeld is van een organisatie die zorgvuldig en integraal Het Nieuwe Werken bij de gemeentelijke overheid heeft geïmplementeerd, maar prijst haar vooral vanwege het feit dat zij al tijdens de ontwikkeling samenwerking opgezocht heeft, kennisdeling voorop heeft gesteld en nu een warm pleitbezorger blijkt, die derden graag informeert en overtuigt van een positieve invloed van Het Nieuwe Werken.
De TelewerkAspectPrijs was voor Deelstoel 2011; een inzending die ondersteunend is voor Het Nieuwe Werken. De jury was onder de indruk van Deelstoel 2011, dat is ontstaan vanuit de gedachte dat inefficiënt gebruik van overheidsgebouwen voorkomen zou moeten worden. Efficiënter gebruik zou gecreëerd kunnen worden door intensiever gebruik te stimuleren door bijvoorbeeld andere ambtenaren gebruik te laten maken van de beschikbare capaciteit. Neveneffecten kunnen zijn stimulering kennisdeling, efficiëntere samenwerking tussen overheidsorganisaties, terugdringen mobiliteit en besparen van reiskosten en -tijd.
Het innoverende karakter van Deelstoel is het feit dat er géén financiële investeringen noodzakelijk zijn en het initiatief wordt gepromoot door inzet van social media. Het idee is eenvoudig uitvoerbaar en het schudt zowel de werknemers als werkgevers binnen de overheid wakker om Het Nieuwe Werken te zien als een beweging die in gang gezet is en niet te stoppen valt.
De derde landelijke Dag van de Duurzaamheid wordt dit jaar op vrijdag 11 november gevierd. Urgenda nodigt alle bedrijven, particulieren, organisaties, gemeenten, scholen en provincies uit om deze dag in actie te komen. Verspreid door Nederland vinden er duizenden duurzame activiteiten en acties plaats. Kijk voor een overzicht van activiteiten die duurzaamheid op de agenda zetten.
De Ecologische Hoofdstructuur werd in 1990 gelanceerd. Anno 1012 is de EHS voor de helft uitgevoerd. In 2018 moet bijna een vijfde van ons land bestaan uit natuur: bestaande natuur, nieuwe natuur en verbindingszones. De EHS is door kabinet Rutte I verkleind tot 600.000 hectare. Dat betekent dat veel nieuwe natuur niet gerealiseerd zal worden. Ook de robuuste verbindingen worden geschrapt.
De groene loper biedt een alternatief voor de ‘witte gebieden’: landschappelijke linten die voor natuur, landschap én recreant doorweven. En dat geeft via kleinschalige bedrijvigheid weer een economische impuls. Denk aan streekgebonden horeca, biologische landbouw en ambachtelijke bedrijfjes. Zo ontstaat een duurzaam netwerk voor het landschap van de toekomst. Een landschap waarin geleefd en beleefd kan worden.
De Rijksoverheid helpt burgers, bedrijven, organisaties of andere overheden bij het realiseren van lokale duurzame projecten die moeilijk van de grond komen. Ze doet dit door een Green Deal af te sluiten. Inmiddels zijn 59 van deze Green Deals getekend. Een van de Green Deals brengt recreatue en natuur samen.
De Stichting Innovatie Recreatie en Ruimte zal samen met de koepel van Recreatie ondernemers (Recron) vijf icoonprojecten selecteren waarin recreatieondernemers experimenteren met verschillende verdienmodellen voor investeringen in natuur. Hiervoor mobiliseert de Recron haar netwerken om tot kennisuitwisseling te komen over de opgedane ervaringen. Door zelf te investeren in natuur wordt de kritische consument een unieke beleving (ecosysteemdienst) geboden. Bestaande voorbeelden laten zien dat er animo vanuit het bedrijfsleven er is (zoals Waterdunen in Zeeland – kustveiligheid, natuur en recreatief ondernemen – en de Chateau Hotels & Restaurants in Zuid-Limburg), maar dat overheden vaak nog niet goed raad weten met deze ontwikkeling.
| ONTWERP: CENTOMANI | DISCLAIMER |